• 22.09.2022

İskemik İnme / Felç Nedir?

Serebral İskemi Nedir? Beyne Giden Kan Akışı Neden Hayati Önem Taşır?

Serebral iskemi, beyne giden kan akışının azalması ya da tamamen durması durumudur. Bu durum beynin oksijen ve besin ihtiyacının karşılanamamasına neden olur ve hücre hasarıyla sonuçlanabilir. Eğer hızlı müdahale edilmezse kalıcı beyin hasarına ve inme (felç) gibi ciddi sonuçlara yol açabilir.

Serebral İskeminin Belirtileri Nelerdir?

Serebral iskemi genellikle aniden başlar ve belirtileri birkaç dakika ile birkaç saat arasında sürebilir. En sık görülen belirtiler şunlardır:

• Ani bilinç bulanıklığı veya bilinç kaybı

• Vücudun bir tarafında güçsüzlük ya da felç

• Konuşma bozukluğu veya konuşamama

• Görme kaybı veya çift görme

• Baş dönmesi, denge kaybı

• Şiddetli baş ağrısı (bazı vakalarda)

Bu belirtiler, geçici iskemik atak (TIA) ya da kalıcı hasara neden olan iskemik inme habercisi olabilir. Bu yüzden zaman kaybetmeden sağlık kuruluşuna başvurulmalıdır.

Serebral İskeminin Nedenleri Nelerdir?

Serebral iskeminin en yaygın nedeni, beyin damarlarının tıkanmasıdır. Bu tıkanıklık genellikle pıhtı veya ateroskleroz (damar sertliği) sonucu oluşur. Başlıca risk faktörleri şunlardır:

• Yüksek tansiyon

• Diyabet

• Yüksek kolesterol

• Sigara kullanımı

• Aşırı alkol tüketimi

• Kalp hastalıkları (özellikle ritim bozuklukları)

• Obezite ve hareketsiz yaşam tarzı

Serebral İskemi Tanısı Nasıl Konur?

Doktorlar genellikle beyin görüntüleme yöntemleri ile tanı koyar:

• BT (Bilgisayarlı Tomografi): Beyinde kanama olup olmadığını hızlıca gösterir.

• MR (Manyetik Rezonans): Beyin dokusundaki detaylı değişimleri ortaya koyar.

• Doppler ultrason ve anjiyografi, damar yapılarının değerlendirilmesinde kullanılır.

Kan testleri, kalp ritim monitörleri ve diğer tetkikler de altta yatan nedeni anlamada yardımcı olur.

Tedavi Yöntemleri

Tedavide amaç, kan akışını en kısa sürede normale döndürmek ve beyin hasarını en aza indirmektir. Erken müdahale çok kritiktir. Tedavi seçenekleri arasında:

• Trombolitik ilaçlar: Damarı tıkayan pıhtıyı eritmek için kullanılır. Ancak bu ilaçların ilk birkaç saat içinde verilmesi gerekir.

• Kan sulandırıcılar (antikoagülanlar): Yeni pıhtı oluşumunu önlemek için kullanılır.

• Stent veya anjiyoplasti: Gerekirse daralan damarları açmak için uygulanabilir.

• Altta yatan hastalıkların kontrolü: Tansiyon, şeker, kolesterol gibi faktörlerin düzenlenmesi büyük önem taşır.

Serebral İskemiden Korunmak Mümkün mü?

Evet, özellikle yaşam tarzı değişiklikleriyle serebral iskemi riski büyük ölçüde azaltılabilir:

• Tansiyonunuzu düzenli ölçün ve kontrol altında tutun.

• Sigarayı bırakın ve alkol tüketimini sınırlayın.

• Kalp ve damar sağlığına uygun, dengeli beslenin.

• Haftada en az 150 dakika egzersiz yapın.

• Düzenli sağlık kontrollerinizi ihmal etmeyin.

Sonuç

Serebral iskemi, beynin hayati işlevlerini tehdit eden ciddi bir durumdur. Ancak erken fark edilip doğru şekilde müdahale edilirse, kalıcı hasarlar önlenebilir. Unutmayın: “Zaman beyindir.” Her saniye önemlidir.

Beyin sağlığınızı korumak için risk faktörlerinizi tanıyın, önlem alın ve gerekirse hekim desteğiyle ilerleyin.